اقتصاد کشاورزی؛ مروری بر تاریخچه شکل‌گیری شاخه اقتصاد کشاورزی و دلایل اهمیت آن

مونا مشهدی‌رجبی

اقتصاد کشاورزی در اواخر قرن نوزدهم میلادی ایجاد شد. علم اقتصاد کشاورزی ترکیبی از نظریه بنگاه‌ها با نظریه‌‌های مربوط به بازاریابی و نظریه‌‌های سازمانی بود. توسعه این نظریه‌ها و دیدگاه‌‌های مربوط به بخش اقتصاد کشاورزی تا انتهای قرن بیستم میلادی ادامه پیدا کرد و بالاخره اقتصاد کشاورزی به عنوان یک شاخه بسیار مهم و متمایز از علم اقتصاد معرفی شد. بعد از دهه 1960 میلادی که کشاورزی به عنوان یک منبع اقتصادی تامین درآمد در کشور‌های عضو سازمان توسعه و همکاری‌‌های اقتصادی(OECD) از اهمیت کمتری برخوردار شد، اقتصاد کشاورزی به علمی که برای حل مشکلات مربوط به توسعه بخش کشاورزی و اقتصادی کشور‌های فقیر و در حال توسعه اختصاص داشت، محدود شد. اقتصاد کشاورزی از سال‌ها قبل به عنوان یکی از مهم‌ترین شاخه‌‌های علم اقتصاد مطرح است و بعد از مهم‌تر شدن مسائل زیست‌محیطی اهمیت رشته اقتصاد کشاورزی هم بیشتر شد. هم‌اکنون این رشته در اغلب دانشکده‌‌های کشاورزی و محیط زیستی تدریس می‌شود و اهمیت آن هر روز بیشتر از قبل نمایان می‌شود.
به طور کلی اقتصاد کشاورزی اصول اقتصادی را در بخش

مالیات بر زمین؛ آیا مالیات بر زمین بهترین نوع مالیات است؟

پویا جبل‌عاملی

مالیات بر روی کالا‌ها ایجاد‌کننده «رفاه از دست‌رفته» است. این یکی از پایه‌ای‌ترین مباحث اقتصاد خرد است که دانشجویان در سال اول تحصیل اقتصاد در‌می‌یابند. این امر در شکل الف مشخص است. اگر مالیاتی گرفته نشود قیمت تعادلی Pm است و با گرفتن مالیات چه از سوی عرضه‌کننده و چه تقاضا‌کننده، هر دو دارای بار مالیاتی خواهند بود و بهای پس از مالیات Pb خواهد بود و مثلث رفاه از دست‌رفته به وجود خواهد آمد.

رفاه از دست‌رفته، آن بخش از منفعتی است که به واسطه مالیات به وجود می‌آید و نه به جیب دولت می‌رود و نه دو طرف بازار. از همین روی است که مالیات کارایی بازار را کاهش می‌دهد. هر‌چه این رفاه از دست‌رفته کمتر باشد، مالیات گرفته‌شده کاراتر خواهد بود. اما چه زمانی رفاه از دست‌رفته کاهش می‌یابد؟ هر چه عرضه و تقاضا بی‌کشش‌تر باشد، رفاه از دست‌رفته افت می‌کند. در واقع رفاه از دست‌رفته وقتی به وجود می‌آید که به دلیل مالیات، مقدار تعادلی کاهش یابد، بنابراین اگر مقدار تعادلی تغییر نکند، رفاهی از دست نخواهد رفت.

چرا مالیات بر زمین مطلوب است؟
بیشتر مالیات‌ها موجب انحراف در تصمیم‌گیری‌های اقتصادی می‌شود و بار مالیاتی منجر به آن می‌شود تا در مورد میزان کارگر، تجهیزات و تولید، سرمایه‌گذار تصمیمات خود را تغییر دهد. اما این امر